CMG kent Linux adepten. Geert Mooi en Michiel Perdeck werken bij CMG Finance, op de afdeling 'Advanced Technology'. Hun reactie op het artikel van Henk Klöpping verscheen ook in de Computable van 23 oktober 1998.

CMG's visie op Open Source

Wij zijn het met de schrijver eens dat Open Source software een hoge kwaliteit kan hebben. Ook wij zijn Linux-adepten ... De hoge kwaliteit van een product als Linux is terug te voeren op de toegepaste peer-reviews op de source code , en uitgebreid testen. Op het moment dat er een nieuwe versie van Linux wordt gepubliceerd, gaat er wereldwijd een legertje enthousiaste testers en debuggers aan de slag. Deze zijn bereid dit zonder betaling te doen omdat het voor hen een intellectuele uitdaging vormt. In een lezenswaardig artikel van Eric S. Raymond wordt dit het bazaar-model genoemd ( zie http://www.earthspace.net/~esr/writings/cathedral-bazaar/).

Software-ontwikkelaars weten dat strakke oplevertermijnen en beperkte budgetten slecht zijn voor de kwaliteit. Er is altijd een spanningsveld tussen de kwaliteitsbewuste software-engineer en de prijsbewuste opdrachtgever. De kwaliteit van het eindproduct is daardoor een compromis. Voor Open Source Software gelden deze beperkingen niet en inderdaad is dat goed voor de technische kwaliteit.

Het gaat bij softwareontwikkeling echter niet alleen om de kwaliteit van het eindproduct zelf. Ook de kwaliteit van het ontwikkelproces moet beschouwd worden. Hierbij spelen aspecten een rol als: is het gebouwd volgens de specificaties, binnen de gestelde termijn en binnen het budget? Vooral deze zaken spelen een grote rol binnen de commerciële software-industrie; de werkwijze van bijvoorbeeld CMG is zodanig (qua organisatie, kwaliteitssystemen en ontwikkelmethodieken), dat ook aan deze aspecten voldoende aandacht wordt besteed.

Wij zijn het daarom niet eens met de stelling dat er een revolutie zal in de systeemontwikkeling. Naar onze mening werkt het concept 'horizontaal programmeren' uitsluitend voor een beperkte klasse van systemen.

Allereerst moet het betreffende systeem een intellectuele uitdaging vormen, anders zullen er geen goede ontwikkelaars tegen geen of een geringe vergoeding aan willen werken. En wat kan de ontwikkelaar winnen? 'ego satisfaction and reputation among other hackers!' (The Cathedral and the Bazaar). Het moet een systeem zijn met potentieel veel gebruikers, daar anders de 'pool' van ontwikkelaars te klein zal zijn; De ontwikkelaars moeten het ook zelf willen gebruiken; op hoofdlijnen moet consensus bestaan over doelstellingen en oplossingsrichting, zodat daarover geen eindeloze discussie ontstaat. De kwaliteit van het ontwikkelproces zoals hierboven omschreven mag geen rol spelen.

Dit lijkt te impliceren dat het Open Source concept vooral in aanmerking komt voor bepaalde klassen, zoals systeemsoftware en middleware. Applicatieve systemen lenen zich niet voor een horizontale aanpak omdat hierbij discussies over functionaliteit niet te vermijden zijn. Systemen die in opdracht van derden worden vervaardigd vallen eveneens af omdat de ontwikkelaar er zelf waarschijnlijk niet mee zal gaan werken; een eigen creatieve inbreng van de ontwikkelaar wordt hier ook niet op prijs gesteld. Verder is beheersing van het horizontale ontwikkelproces per definitie moeilijk.

Voor het merendeel van de door ons en vergelijkbare bedrijven ontwikkelde systemen is horizontaal ontwikkelen dus niet aan de orde.

Overigens is hoge kwaliteit geen exclusief kenmerk van Open Source software. Bij kritieke systemen (in vliegtuigen, kerncentrales etc.) worden ook peer-reviews op de code toegepast en wordt er uitgebreid en formeel getest of zelfs formeel gespecificeerd (zoals bij het door Rijkswaterstaat en CMG ontwikkelde BOS systeem dat onlangs met de Computable Innovatieprijs 1998 werd beloond). Omdat de hieraan bestede uren wel gewoon doorberekend moeten worden is zulke software dan ook niet goedkoop......
Op bepaalde gebieden is een horizontale aanpak echter zeker adequaat en het is waarschijnlijk dat er nog meer producten uit die hoek zullen verschijnen. Wij zien Open Source software niet als concurrentie, raden het gebruik ervan geenszins af en zullen het in sommige gevallen zelfs adviseren. In verhouding tot de 'reguliere' software-industrie zal horizontaal ontwikkelde software echter een betrekkelijk marginaal verschijnsel blijven. Vooralsnog verwachten wij op dit gebied dus geen doorbraak.

Dit artikel is overigens tot stand gekomen volgens een soort.... tja, horizontale methode!